Organisaties kunnen urgente veranderingen krachtig uitvoeren. Maar organisaties hebben ook een andere werking. Ze stollen, vertragen en blokkeren. Ze hebben de neiging om met zichzelf bezig te zijn en de noden in de omgeving uit het oog te verliezen. Juist in deze tijd van maatschappelijke en ecologische verandering is het belangrijk dat organisaties een goede balans vinden tussen binnen en buiten; tussen stollen en los maken; tussen risico’s vermijden en maatschappelijk effect hebben. De lerende organisatie is in staat om de inspiratie van kleine praktijken te ondersteunen en te vertalen 

naar de bredere systemen, de mensen en de organisatiecultuur. De lerende organisatie maakt voorbij het pilot project en voorbij incidenteel succes, de bedding voor beklijvende toegevoegde waarde.   Collega’s binnen de organisatie houden elkaar dikwijls vast in bestaande routines, zodat vernieuwing geen vaart en diepte krijgt. De consultant die langs komt heeft een briljant model en instrument. Maar te vaak beklijft het niet. Daarom werken lerende organisaties aan de praktijkranden; met interne adviseurs; met groepen opgeleide facilitatoren; in masterclasses, action learning en ontwikkelprogramma’s. Wij houden van co-creatie. We werken met strategische praktijken en maken er leeromgevingen van. We pendelen en coachen tussen de lijnorganisatie en de hotspots en maken synergie. Met patroontaal maken we incidenteel innovatie-succes herhaalbaar en opschaalbaar.

Origame maakt lerende organisaties met de producten Opleiding interne procesbegeleiders, Training Modus 2, Tussenruimte, Proces Ontwerp en Patroontaal. Wil jij de lerende organisatie vorm geven? Neem contact met ons op. 

In de praktijk is gebiedsontwikkeling het ruimtelijk organiseren van functies, zodat ze elkaar zo min mogelijk schaden. Het is een complex vakgebied, met veel regelgeving, botsende belangen en lange adem. Origame heeft in 2007 ‘Gebiedsontwikkeling 3.0’ geïntroduceerd. Dat is gebaseerd op principes die in de praktijk minder gangbaar waren.

Wij beginnen bij vragen als: “Wat wil dit gebied? Wat is de gedroomde toekomst van dit gebied, zodat het gezond en volhoudbaar door kan groeien? Wie houden er van dit gebied? Wie zijn ‘here to stay’?” Burgers, overheden, ondernemers en kennispartijen worden uitgenodigd deze vragen te beantwoorden. In dat gesprek ontvouwt zich ‘het verhaal van het gebied’. Daarmee wordt de basis gelegd twee paden die partijen in een gebied kunnen bewandelen. Ofwel men kiest voor ‘maximaliseren van het eigen belang binnen de regelgeving’; ofwel men kiest voor ‘beter dan de regels, waarde toevoegen aan het gebied door samen bij te dragen’.

Een mooi voorbeeld is Grenspark Groot Saeftinghe, waar de Antwerpse Haven, de Landbouw en de Natuur dit tweede pad hebben geopend. Ze noemen deze nieuwe manier van samenwerken ‘Horizontale Sturing’. In de loop van de tijd maken de partijen overlappende uitvoeringsprogramma’s die de werkwijze gemeen hebben.

Origame draagt aan gebiedsontwikkeling 3.0 met de producten Gebiedsacademie, Gebiedsregie, Procesontwerp en de Tussenruimte. Kan gebiedsontwikkeling 3.0 jouw initiatief verder brengen? 

Werken aan volhoudbare oplossingen is inspirerend en betekenisvol. Het geeft voldoening. Het is onze kernopgave en ons belangrijkste commitment. Goede bedoelingen zijn niet genoeg. Verduurzaming vraagt om een heldere aanpak. Die bestaat uit de intelligente verbinding van spelers, het scheppen van condities op het gezamenlijke speelveld en het opbouwen van een creatieve omgeving. Mensen verbinden met elkaar, met de plek en met de stromen die er zijn. Dat is onze passie en onze kunde.

Wij bouwen aan klimaatactieve buurten, regio’s en metropolen. Daarbij hoort het herstel van de positie van het buitengebied. Natuur, landbouw, recreatie, waterberging; het zijn stuk voor stuk functies die de stad nodig heeft om te overleven. Nieuwe verrassende coalities van partijen zijn even belangrijk als slimme technische oplossingen. Samen organiseren we de speurtocht naar onbenut potentieel. Onze bijdrage is het creëren van condities die samenwerking en ideevorming stimuleren. We helpen inspirerend resultaat boeken.

We verbinden de opgave met de mensen die er zijn en de geschiedenis van de plek. Een mooi voorbeeld is de gemeente Amersfoort. Samen met burgers, ondernemers, ambtenaren en adviseurs hebben we daar de duurzaamheidsparagraaf van het bestemmingsplan van de Wagenwerkplaats gemaakt. Het bestemmingsplan werd er sterker, rijker en meer gedragen door. Een ander mooi voorbeeld zijn de regionale netwerken, die we voor het programma RVO-DuurzaamDoor ondersteunden. Burgerinitiatieven werden daar gestimuleerd om de beweging van ‘inspraak’ naar ‘co-creatie’ te maken en daarbij ook te leren van en met elkaar.

Origame maakt het containerbegrip ‘duurzaamheid’ specifiek met de producten Gebiedsvisie, Gebiedsgericht werken, Training Opgavegericht Teamleren, Groene Cirkels werkwijze en Proces ondersteuning. Moet duurzaamheid voor jou of je organisatie een handelingsperspectief worden? Neem contact met ons op.

Netwerken zijn overal: neurale netwerken, sociale netwerken, digitale netwerken, enz. Ook ecosystemen zijn netwerken. De natuur heeft netwerken zoals mycelium en gist. Bedrijven maken innovatie ecosystemen, zoals het netwerk van ruimt 200 bedrijven rond ASML. Netwerken functioneren onder de juiste condities en floreren door wederkerigheid en interactie.  

Netwerkend werken is een optie wanneer partijen iets willen bereiken waar ze zelf de middelen niet voor hebben en waarvoor alliantievorming niet voldoende is. Het is een strategie die pas beschikbaar komt wanneer betrokkenen door hebben dat het vraagt om een specifieke manier van kijken en handelen.

Netwerken kunnen niet aangestuurd worden zoals klassieke organisaties. Bij netwerken staan de relaties centraal. Sommige moderne organisaties durven te kiezen voor ‘tribes’: fluïde netwerken van steeds wisselende, doelgerichte teams. Zulke organisaties (zoals Spotify) hebben netwerkend werken als uitvoeringsstrategie binnen handbereik. Ook intermediaire organisaties en kennisprogramma’s kunnen veel baat hebben bij netwerkend werken. Een mooi voorbeeld is ook het kennisprogramma DuurzaamDoor van het ministerie van LNV. Dat programma beoogt verschillende typen stakeholders resultaatgericht te laten samenwerken en leren.  

Origame past Netwerkend Werken toe in Ontwikkelende Groepen en Ondernemende Groepen in de Tussenruimte. Daar is het een onmisbare bouwsteen van maatschappelijke transities.  

Origame draagt bij aan de netwerkend werken met de producten, Action Learning, Samenwerkingsplatform en Masterclasses. Is Netwerkend Werken voor jouw initiatief, organisatie of regio relevant? Neem contact met ons op. 

Iedereen telt. Of beter: iedereen is nodig om de grote opgaven van deze tijd samen aan te pakken. Anders lukt het niet. Maar ‘inclusief werken’ is makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe doe je dat? De samenleving fragmenteert; ‘common ground’ wordt een schaars goed. Groepen gelijkgestemden vieren het eigen gelijk steeds luider in de eigen bubbel. Het afbranden van ‘de ander’ is steeds meer de basis van de cohesie binnen de eigen groep. De formele instrumenten van de democratische rechtstaat lijken botter en botter te worden.

Binnen de overheid is deze trend zichtbaar in de eenzijdige fixatie op procedures en het onvermogen de menselijke maat nog te vinden. Binnen bedrijven is deze trend zichtbaar in de accumulatie van vermogen (winner takes it all) en de eenzijdige fixatie op aandeelhouders waarde.

Het is vijf voor twaalf. Daarom is Origame zeer gemotiveerd om in het werk concrete opgaven in te zetten om te bouwen aan collectieve intelligentie en sociale veerkracht. Ons credo is:

Als het niet persoonlijk is is het niet

Als het niet verbonden is werkt het niet

Als het niet driehoekig is ontwikkelt het niet

Elke organisatie wordt op de proef gesteld. Steeds opnieuw ontstaat de vraag: bij welke processen rechten we de rug en bij welke processen oefenen we in wendbaarheid? Origame helpt het procesbewustzijn in organisaties te vergroten. Daar is doorgaans veel winst te boeken. Welke rollen en relaties zijn effectief en geloofwaardig? Welke interventies helpen betrokkenheid en samenhang te vergroten? Sturen we of worden we gestuurd? Wat is de beste vorm van resultaat voor een grote, uitdagende bijeenkomst. Origame draagt bij aan processen en communicatie met de producten Procesontwerp, Faciliteren van bijeenkomsten, Opleiden interne procesbegeleiders, Reflectie sessies en Strategic mapping. Kan verbindend communiceren jouw initiatief of jouw organisatie verder brengen? Neem contact met ons op.

Het mooiste werk ontstaat wanneer mensen zicht krijgen op hun persoonlijk meesterschap; daarbij ‘binnen’ het team of de organisatie verbeteren en ‘buiten’ nieuwe maatschappelijke waarde maken. In onze masterclasses leren de deelnemers hoe ‘beter dan de regels’ er concreet uit ziet, hoe je het kunt creëren en welke condities daarvoor nodig zijn. In de huidige netwerkmaatschappij zijn organisaties die alleen ‘opdrachten uitvoeren’ snel overbodig. Om te excelleren hebben deze organisaties mensen nodig die ‘middel-up-down-and-sideways’ kunnen ontwikkelen: beter dan de manager opdraagt en beter dan de klant vraagt.    

Als deelnemer aan een Origame masterclass ben je kwartiermaker van je eigen toekomst. Je slaagt erin ondanks de toenemende druk van de economie en de maatschappij, effectief je eigen passie in te zetten. Jij brengt samen met de andere deelnemers en de begeleiders jouw perspectief in kaart en we bepalen rond een opgave of een project de kansrijke strategie. Je staat aan het begin van een transitie en je wilt de omgeving vóór en mét jou laten werken. Je wilt netwerken productief maken. Je ziet dat er zoveel meer mogelijk is dan er nu in de organisatie gerealiseerd wordt en je bent op zoek hoe jezelf de eerste stappen daarvoor zet. Belangrijk is het vermogen om grote ideeën en dromen te kunnen vertalen in kleine concrete stapjes die echt bij je passen.

De afgelopen jaren organiseerden we bijvoorbeeld masterclasses binnen universiteiten, met de Neprom (Vereniging van Nederlandse Projectontwikkeling Maatschappijen), met het NRP (Nationaal Renovatie Platform), in gebiedsontwikkeling (Waterpoort Academy) en we droegen bij aan vele in-company opleidingstrajecten, onder andere in het kader van Gebiedsgericht werken en de Omgevingswet.

Origame biedt vierdaagse masterclasses aan voor groepen van 12 deelnemers met een romp programma en een flexibel deel dat aangepast wordt aan de context. Er is ook een eendaags programma, eventueel voor grotere groepen. Overweeg je een masterclass te organiseren voor je organisatie? Of wil je deelnemen aan een open groep? Neem contact met ons op. 

Origame ontwikkelde patroontaal als sturingsinstrument. Patroontaal is het concept van Christopher Alexander (V.S.). Een patroon beschrijft de essentie van een succesvolle interventie zodanig dat die honderden keren kan worden toegepast zonder twee keer hetzelfde te zijn. De methodiek van patroontaal heeft de afgelopen decennia voor enorme versnelling van de innovatie gezorgd in bijvoorbeeld software ontwikkeling, communicatie, onderwijs en veiligheid. Onze toepassing van patroontaal is een belangrijke bouwsteen voor lerende organisaties. Teams worden effectiever; actoren worden zich bewust van hun werking. Succes in het ene project komt beschikbaar voor toepassing elders. Clusters van patronen vormen samen een infrastructuur voor leren. Voor netwerken is dat een cruciaal middel om wederkerigheid zichtbaar te maken en vertrouwen te laten groeien.

Patroontaal maakt de output van innovatieprogramma’s zichtbaar. Doorbraakteams en innovatiegroepen maken patronen, die de kern van herhaalbaar succes inzichtelijk maken. Bij voldoende belangstelling geeft Origame een keer per jaar een open patroontaal Masterclass. We werken graag met organisaties aan patroontaal co-creatie als management tool.

Origame helpt organisaties Patroontaal toe te passen door patroonmakers op te leiden en de begeleiding van meerdere doorbraakteams. Kan Patroontaal jouw organisatie verandering versnellen en verdiepen? Neem contact met ons op.

We hebben gezocht naar een digitaal platform, zonder reclame en perverse algoritmen, waar mensen er een hebben gebouwd. We noemen het Earthinks. Het is goed toegankelijk, de gebruiker blijft eigenaar van de eigen data en metadata wordt niet verhandeld.

Op www.earthinks.eu maak je vrienden, kennissen en collega's duidelijk welke plekken en gebieden je wilt verduurzamen. Soms ben je de initiatiefnemer en vraag je anderen om je te helpen, en soms help je anderen. Earthinks biedt ook een digitale samenwerkingsruimte voor organisaties. Een gemeente kan hier een energiecampagne in een wijk organiseren; een bedrijf kan een duurzaam product in een gemeenschap landen; een provincie kan samen met de burgers en ondernemers in een gebied gericht beleid ontwikkelen; een waterschap kan hiermee gebiedsgericht werken ondersteunen; een lerend netwerk kan hier best practices uitwisselen.

Bent u op zoek naar gelijkgestemden om ervaringen uit te wisselen over duurzaamheidsinitiatieven? Heb je een plek in gedachten die je samen met anderen zou willen verduurzamen? Wil je ons helpen Earthinks te bouwen met jouw vaardigheden? Neem contact met ons op en maak uw profiel aan op www.earthinks.eu.

Wij werken met de mensen, de belangen en de condities die er zijn. We luisteren, vragen en zijn onbevooroordeeld verwonderd. Wij zien het enorme potentieel dat systemen hebben wanneer ze gezien worden en gesteund worden in hun vitaliteit. We zien dat bij de gezondheid van mensen. Het is zichtbaar in het landbouw-voedsel systeem. We ervaren het in steden en natuurgebieden. Het is relevant in de sociale verbanden in buurten en wijken. En we kunnen het duiden in technische innovatie ecosystemen. De vitale kracht van de systemen floreert wanneer partijen samen de essentie kunnen benoemen. Met respect voor wat er is ‘vouwen’ we vervolgens samen nieuwe doelen en relaties. Origame werkt aan de verbetering van ‘systemen als geheel’.

Folding new Ideas into reality is ontstaan toen we ontdekten dat veel beleid, advieswerk en veranderprocessen werken op basis van ‘toegevoegde dynamiek’. Buiten het systeem ‘wil’ iemand dan iets en er worden interventies georganiseerd om het systeem te veranderen. De impliciete boodschap is dan dat het bestaande systeem ‘niet goed genoeg is’. Dit koloniaal professionalisme probeert de verandering af te dwingen. Ook in de meeste ‘inspraak-processen’ wordt niet geluisterd naar de oplossingen die het bestaande systeem al heeft, maar mogen partijen ‘meedenken’. De insprekers zijn dan tijdelijk te gast in de arena van de partijen van buiten.  

Folding new Ideas into reality is ontstaan omdat organisaties, gebieden, ketens zeer gebaat kunnen zijn bij de ontmoeting met ideeën ‘van buiten’. Vraag goudvissen niet het water in hun hun aquarium te beschrijven. De crux is dat de nieuwe ideeën van buiten alleen kunnen kiemen wanneer het mentaal eigenaarschap van het systeem gerespecteerd is. De boer op het land, de bewoner in de wijk, de werknemer op de werkvloer, de politieman op straat: hun kennis van hun omgeving is cruciaal om nieuwe perspectieven productief te maken. Daarom werkt Origame altijd voor de klant en voor de planeet.  

Van huis uit zijn we ontwerpers: van gebiedsvisies, van gedeelde dromen, van werkprocessen, van relatie patronen. We voelen ons thuis op de interface tussen nieuwe technologie, organisatiekunde en de fysieke omgeving.   Nederland is onze thuisbasis maar we werkten ook in Boston, Parijs, London, Reykjavik, Glasgow, Palo Alto. We schakelen tussen een burgerinitiatief op het Nederlandse platteland, de OECD, New Jersey Institute of Technology, de HBO Raad, een woningcorporatie, een waterschap, Apple Computers of een provincie.  

Wanneer partijen samen tot een resultaat moeten komen, dan wordt de governance een beslissende succesfactor. Maatschappelijke transities hebben baat bij meerpartijen samenwerking. De spelregels, de begrenzing, de incentives, de verantwoording en de waardering voor keuzes vragen dan om bijzondere aandacht. Focus en slagkracht ontstaan tussen de partijen, in onderlinge relaties en in nieuwe gezamenlijke successen. Zorgvuldig samenspel brengt partijen tot grote hoogte. Maar het maken van een nieuwe governance is ook kwetsbaar. Kwaadwillende partijen en naïeve partijen kunnen in korte tijd vertrouwen en wederkerigheid enorme schade toebrengen.

Het meerpartijen werkproces speelt zich af in een specifieke context. Het kan gaan om een gebied, of een maakproces. In veel gevallen is de opgave de overgang van een exploitatie praktijk (schade beperken) naar een regeneratieve praktijk (waarde toevoegen). Een goed voorbeeld is het vooronderzoek dat Origame uitvoerde in de textiel sector voor de C&A Foundation: “Governance for the circular economy” (2019). De publicatie is de neerslag van zo’n 20 gesprekken met denkleiders wereldwijd. Hoewel deze specialisten uit zeer verschillende vakgebieden komen zijn ze het verbazingwekkend eens over de bouwstenen die ons van praten over naar ‘doen’ zullen brengen.

Origame draagt bij aan slimmere governance met de producten Quick Scan, Proces Ontwerp, Kwartiermaken en Groene Cirkels Werkwijze. Kan governance jouw initiatief verder brengen? Neem contact met ons op.

Waarde creatie gebeurt wanneer een systeem een rijkere wisselwerking met de omgeving maakt: een bedrijf maakt winst en vergroot de biodiversiteit. Een overheid heeft haar systemen op orde en maakt haar burgers en de leefomgeving gezonder, enz. Waarde creatie is een proces dat begint bij persoonlijke betrokkenheid en uitmondt in collectieve resultaten. 

We onderscheiden twee manieren van werken: beheersen en ontwikkelen. Dat onderscheid speelt op elk schaalniveau: persoonlijk, binnen teams, binnen organisaties en binnen gemeenschappen. Wij hebben ervaren dat ‘ontwikkelen’ door iedereen op elk moment geopend kan worden. Dat noemen we ‘werken in Modus 2’. 

Het leren schakelen tussen beheersen (Modus 1) en ontwikkelen (Modus 2) is een eerste stap om regeneratief werken vorm te geven. Een mooi voorbeeld is Waterschap Vallei en Veluwe, dat met haar Blauwe Omgevingsvisie beoogt waarde toe te voegen aan de omgeving. Doelen hebben betrekking op biodiversiteit, circulaire economie, duurzame energie, klimaatadaptatie, duurzame landbouw, enz. Het Waterschap kan veel waarden niet alleen realiseren, maar wel met partijen in de leefomgeving. Dat komt binnen bereik wanneer partijen gebiedsgericht gaan samenwerken. Modus 2 biedt dan een nieuw handelingsrepertoire voor burgers, ondernemers en overheden. 

Origame draagt bij aan de waarde creatie in een gebied of in een organisatie met de producten Gebiedsgericht werken, Modus 2, Samenwerkingsplatform en Masterclasses. Is waarde creatie een kansrijke toevoeging in jouw gebied of in jouw organisatie? Neem contact met ons op. 

Groene Cirkels biedt een werkwijze die grote opgaven behapbaar maakt en burgers, ondernemers, overheden en kennisinstellingen helpt effectief samen te werken. Origame werkt samen met Menko Wiersema, onze nieuwe Senior Associate, aan de verdere toepassing van de Groene Cirkels-methode. Menko Wiersema is een van de oprichters van Groene Cirkels. Binnen Origame ligt zijn focus op het verdiepen en overdraagbaar maken van de werkwijze.

Het besef dringt door dat deze beleidsopgaven alleen sámen opgelost kunnen worden. Een klimaatneutrale brouwerij in Zoeterwoude: die droom formuleerden Heineken, Wageningen Universiteit/Alterra en de Provincie Zuid Holland in 2012 samen. Later werd die gedeelde ambitie uitgebreid naar een klimaatneutrale keten en sloten andere partijen aan zoals het Hoogheemraadschap van Rijnland en Naturalis. Het primaire productieproces van de brouwerij werd onderzocht op risico’s en kansen. Het gewenste toekomstbeeld werd verrijkt door deze processen te koppelen aan de wensen en dromen in de omgeving: een duurzame economie én een aangename leefomgeving in de regio Zoeterwoude. 

Inmiddels zijn er meer dan 10 groene Cirkels en dat aantal groeit. De werkwijze wordt door de deelnemers steeds verder verbeterd. Werkzame principes zijn bijvoorbeeld: 

• Werk realistisch: accepteer de situatie zoals die is. Accepteer mensen, organisaties, processen en landschappen zoals ze zijn. 
• Oordeel niet aan de voorkant, maar stimuleer idealisme: formuleer een gedeelde droom. 
• Maak het persoonlijk: maak zichtbaar wat voor jezelf echt belangrijk is. Wees nieuwsgierig hoe dat voor anderen is en waar dat resoneert. 
• Ontwikkel verantwoordelijkheid: neem positie in, doe mee en draag bij vanuit de eigen mogelijkheden. 
• Onderneem: zet je eigen mogelijkheden in om samen met anderen een groot hefboom effect zichtbaar te maken. 
• Blijf in balans: wat je brengt en wat je haalt zoekt steeds opnieuw naar evenwicht en wederkerigheid. 
• Werk van binnenuit: je gebruikt de identiteit en de kracht van het systeem om te herstellen en te verbeteren 

Origame draagt bij aan de vorming van Groene Cirkels met de producten Droomsessies, Yield Gap, Samenwerkingsplatform en Masterclasses. Kan de Groene Cirkels werkwijze jouw initiatief verder brengen? 

We zijn gewend om doelen te stellen, daar middelen voor te zoeken en vervolgens aan de slag te gaan. Bedrijven, overheden, universiteiten en zelfs burgerinitiatieven lijken daarin veel op elkaar. Maar er is ook een andere manier van werken. Die begint bij de vraag: ‘wat is hier nodig?’, of ‘wat wil dit gebied?’. Daarna wordt dan gekeken wat dit ‘systeem zelf al kan’ en waar hulp nodig is. Zo kun je met kleine stapjes snel beginnen en als er succes geboekt wordt gaan meer mensen helpen en komen meer middelen beschikbaar.  

Wij noemen deze tweede manier van werken ‘waardesturing’. Het is eigenlijk een voorbeeld van een ‘systeem benadering’: het hele systeem wordt er beter van, en het hele systeem wordt ingezet voor de oplossing. Het lijkt soms makkelijker om voor de eerste manier van werken te kiezen. Dan doe je vooronderzoek, je wacht tot er een opdrachtgever is (of een subsidie, of een budget toewijzing) en dan zoek je een adviseur of een projectleider die de opdracht gaat uitvoeren. Waardesturing is vooral effectief als nog niet meteen duidelijk is wat er moet gebeuren, als er wellicht meerdere eigenaren/opdrachtvers zijn en wanneer de middelen voor uitvoering nog niet voor handen zijn.

Een mooi voorbeeld is de verduurzaming van maatschappelijk vastgoed (scholen, ziekenhuizen, musea, sport- en cultuurcomplexen, monumenten, etc). In het kader van het klimaatakkoord zijn daarvoor doelen opgesteld en afspraken gemaakt met koepelorganisaties. Maar het is voor alle betrokkenen duidelijk dat het bestaande instrumentarium van subsidie en kennisvouchers niet volstaat om de doelen binnen bereik te brengen. Voor het ministerie van BZK en RVO hebben we in kaart gebracht hoe waardesturing een trendbreuk in de plannen zou kunnen maken en de doelen wel binnen bereik.  

Origame draagt bij aan Waardesturing met de producten Uitvoeringsstrategie, Training Opgevegericht Teamleren, Proces Ontwerp, Kwartiermaken en Groene Cirkels Werkwijze. Kan Waardesturing jouw initiatief verder brengen? Neem contact met ons op. 

Partijen die beschikken over heldere doelenen de middelen om deze te realiseren kiezen voor een op beheersing gerichte werkwijze, waarin inhoud en procedure centraal staan.

Maar wanneer de doelen (nog) niet helder zijn en de middelen zijn (nog) nietvoor handen, dan is die werkwijze niet effectief. Veel maatschappelijke opgaven creëren situaties met fuzzy en bewegende doelen. Daarbij zijn de middelen op voorhand nooit beschikbaar. De opgaven worden steeds urgenter, maar ook taaier en weerbarstiger wanneer partijen hun bestaande handelingsrepertoire blijven toepassen.  

De Tussenruimte is een neutrale ontmoetingsplek waar dilemma’s, vraagstukken en opgaven worden besproken: onbevangen (fris denken), gelijkwaardig (iedereen doet er toe) en context specifiek (hoe gaat het). De bezoekers zijn ‘uit’ hun hiërarchische, procedurele en soms beladen thuisorganisatie gestapt en ingestapt in de Tussenruimte met persoonlijke nieuwsgierigheid en met de intentie een resultaat te boeken dat in het reguliere werk buiten bereik blijft.  Origame ontwikkelde een moderne variant met een fysiek atelier (met procesbegeleiding) en een digitaal samenwerkingsplatform (Earthinks).

Een goed voorbeeld is de situatie in de Landbouw. Beleidsmakers, ketenpartners, agrariërs en consumenten verliezen elkaar uit het oog. De problemen stapelen zich op, maar partijen komen samen niet tot een constructieve aanpak omdat ze zich niet gehoord voelen. Een groep voorlopers in de landbouw pleit voor het maken van Tussenruimtes waar beleidsmakers, ketenpartners en agrariërs samen regionale oplossingen maken voor grote opgaven. Zie de publicatie ‘Leiden, ondernemen en leren in gebieden’ (mei 2021).

Origame maakt samen met opdrachtgevers Tussenruimtes toegesneden op een specifieke opgave. Heb je te maken met een complex (meervoudig, weerbarstig, etc.) vraagstuk? Is in het krachtenveld niet meteen duidelijk wat de oorzaak is en hoe naar verbetering te bewegen? Heb je de indruk dat ‘het systeem zelf’ ook aan zet is? Dan kan Origame helpen door samen een Tussenruimte op te zetten. Neem dan contact met ons op. 

Wij zijn dankbaar voor het vertrouwen dat partners en opdrachtgevers ons geven. We leren zelf veel in de projecten en we hopen bij te kunnen dragen aan het leren van anderen. Het schrijven van boeken, hoofdstukken in bundels, artikelen en columns beschouwen als ‘give back’. Zo maken we de nieuwe inzichten overdraagbaar en kunnen anderen er mee door.  

Opgavegericht teamleren, samen werken aan een groter goed (Management Boek, 2019) is een recente publicatie met Bob Houtkamp en Manon Ruijters. Het boek onderscheidt zes ankerpunten voor productief en effectief samenspel bij opgaven. Elk ankerpunt heeft een eigen bijdrage met specifieke valkuilen en interventievormen. Elk ankerpunt wordt ook gekenmerkt door een specifieke vorm van leren (Grondtonen van het leren). Het boek is bedoeld voor mensen die er hun werk van maken om opgaveteams te begeleiden, en opleiders van proces facilitatoren. Het OTL model maakt inmiddels school bij grotere maatschappelijke opgaven.   

Het herstel van kringlopen en het beperken van het gebruik van eindige bronnen zijn onvermijdelijk. Steeds meer mensen zien het, steeds meer bedrijven en overheden doen er moeite voor. Maar de praktijk is weerbarstig. De lock in van de lineaire, uitputtende, vervuilende en aantastende economie is zo sterk. Voor iedereen. Om het alternatief van de regeneratieve en circulaire economie te maken hebben we eigenlijk iedereen nodig: producenten, overheden, financiers, consumenten en kennispartijen. Op veel terreinen zijn doorbraken nodig: producten dienen anders ontworpen te worden, nieuwe (biobased) materialen dienen beschikbaar te komen, tegenover de schaalvergroting van de globalisering dient een aantrekkelijk alternatief van kleine, korte kringlopen gemaakt te worden.  

De bijdrage van Origame aan de Circulaire Economie is het organiseren van het collectieve leerproces dat een van de kritische succesfactoren is.  

Een van de redenen waarom het maken van de circulaire economie zo weerbarstig is, is dat elke partij vast zit in het eigen gelijk. Het woordgebruik, de argumentatie, het besef van ‘tijd’ en het comfort dat nodig is om ‘in te stappen’ verschilt enorm tussen overheden, burgers, ondernemers en kennispartijen. Toch zullen ze elkaar moeten gaan helpen. Origame doorbreekt die blokkades met de denkkaders, het procesontwerp, de competentie ontwikkeling en de focus op concrete resultaten die het collectieve proces op gang brengen.

Origame vindt de sleutel voor succes tussen de partijen in. Origame draagt bij aan de circulaire economie met de producten Tussenruimte, Proces Ontwerp, Kwartiermaken en Groene Cirkels Werkwijze. Wil jij de circulaire economie verder brengen? Neem contact met ons op. 

Er zijn meerdere manieren om met ons te werken:

-    Als stagiar of afstudeerder

-    Als deelnemer in een van de opleidingen of masterclasses

-    Als co-creator vanuit de klant organisatie

De maatschappij heeft de boer decennia lang geduwd in de richting van goedkopere, efficiëntere voedselproductie. Concurreren op wereldschaal heeft geleid tot lokale problemen: afnemende bodemkwaliteit en biodiversiteit, slinkende marges. De boer boert niet meer. Zijn ruimte wordt steeds kleiner tussen de financier, machtige toeleveranciers en inkopers en steeds meer regels van de overheid. In deze situatie helpen schaalvergroting en efficiency verbetering niet meer.

De komende jaren dient de volhoudbare landbouw vorm te krijgen. Dat kan de boer niet alleen. Maar de boer neemt wel een centrale plaats in: als regisseur in een regionaal netwerk met gezonde stromen en korte kringlopen. In elk gebied ziet dat er net weer anders uit. Maar de onderliggende patronen zijn wel steeds de zelfde. Samenwerken, het maken van nieuwe verbindingen is een cruciale succesfactor.

Volhoudbaar landbouw bedrijven is een collectieve verantwoordelijkheid. Partijen staan samen aan de lat om te zorgen voor water in droge perioden, voor hoogwaardige aanwending van afvalstromen, voor een gezonde bodem en voor streekproducten met een verhaal. Origame helpt deze nieuwe samenwerkingen slim te organiseren. 

Het ontwikkelgesprek van Zundert Floreert doorloopt enkele eenvoudige stappen. We hebben een blocnote gemaakt. De gebiedsregisseur zit aan tafel met de verschillende betrokkenen en kan op het blocnote aantekeningen maken. Daarmee is er een geheugensteuntje beschikbaar. Op het blocnote staat een vraag als: wat is de gedeelde droom? En wanneer dat niet meteen goed op te schrijven is, dan is daar dus nog werk te doen. Ander voorbeeld: Maken we het persoonlijk? Ook hier geldt: wanneer meteen de namen van de mensen ‘die er echt voor gaan’ opgeschreven kunnen worden, dan dient daar het gesprek over te gaan.Gebruik het blocnote dus als aantekenvel; maak na afloop een foto en deel die met de aanwezigen. Dan heb je meteen een begin van een verslag. We maakten ook een kaartje Zundert Floreert. Iedereen die meters heeft gemaakt in de pilot krijgt er eentje. Je schrijft je eigen naam erop en stopt’m in je binnenzak of in je lap top tas. Wanneer je een Zundert Floreert overleg hebt neem je’m mee en legt ‘m op tafel. Dit helpt het gezelschap een beetje koers te houden.

Volg jij een studie met een marketing component (bijvoorbeeld Commerciële Economie of Creative Business) en ben jij op zoek naar een (meewerk)stage vanaf februari '23? Ben je ook gepassioneerd over duurzaamheid en klimaat verandering en biodiversiteit? Wij zoeken een stagiair die gedreven is en goed om kan gaan met snelle veranderingen. Een unieke kans om stage te lopen bij een duurzame organisatie! Wij worden blij van enthousiaste, ambitieuze en commerciële studenten die wel van aanpakken weten. 

Hierbij werk je samen met ons digitaal ontwikkeling team aan UX en customer journey.  Je ondersteunt ons test programma voor onze nieuwe digitale producten en maak je eigen campagne’s voor opschaling.  Ook doe je onderzoek aan digitale tools voor samenwerken en markimpact.  Je zal van ons senior multidisciplinaire team veel leren over het werken in duurzame en biodiversiteits programma’s, maar ook over digitale ontwikkeling.

Onder je dagelijkse werkzaamheden vallen:

· Ondersteunen bij het ontwikkelen en implementeren van campagnes

· Maken van content voor online middelen

· Up-to-date houden van de websites en social media voor Origame

Voor deze leerzame, hands-on stageplek zijn wij op zoek naar een enthousiaste student aa eenn HBO of WO marketing opleiding.  

Origame is een klein bedrijf met landelijk impact.  Ons kantoor is in de Utrechtse Heuvelrug. Het NS station ligt op 5 minuten lopen van ons kantoor. We hebben een passie voor duurzaamheid en klimaatverandering, werken samen met alle bestuurslagen en zijn betrokken bij impact projecten voor landelijke thema's als stikstof, biodiversiteit en gebiedsontwikkeling.

Wil jij één tot drie dagen per week bij ons werken; of andere deeltijd uren werken, stuur ons dan een e-mail naar info@origame.eu.  We zullen snel reageren!

Na een langdurige samenwerking tussen Origame en Vormkracht, zijn we trots om Maurits Sengers te verwelkomen in het Origame-team als associate. Onze verbinding krijgt nu een krachtig vervolg.

Cees Anton de Vries is zo verheugd met de versterking van Origame door Maurits Sengers: “Hij brengt een unieke combinatie van procesbeheersing en beeldtaal. Wij kennen Maurits al lang en dus ook zijn vakmanschap. Hij heeft de gave om complexe, gelaagde vraagstukken erbij te betrekken en zichtbaar te maken. Dit proces creëert een nieuw en gedeeld handelingsperspectief.”

Maurits Sengers is ruim 15 jaar werkzaam met Vormkracht, zijn ontwerpstudio in Amersfoort. Bij Phoenix Opleidingen in Utrecht heeft hij meerdere opleidingen gevolgd, systemisch werk is hiermee deel van het ontwerpproces geworden. Hij heeft ruim 10 jaar gewerkt bij Twynstra o.a. als coordinator van de ontwerpstudio en adviseur bij Learning Environments. In samenwerking met hogescholen en andere onderwijsorganisaties, maatschappelijke organisaties, gemeenten en de overheid heeft Maurits veel ervaring op gedaan met organisatieveranderingen. Met zijn verbeeldingskracht versterkt hij het Origame-team in visiewerk en strategische ontwikkeling voor organisaties.

Bij Origame weten we dat organisaties in transities veel meer te bieden hebben dan op het eerste oog zichtbaar is. Veel partijen die met ons samenwerken staan voor grote uitdagingen, die vragen om nieuwe oplossingen. De urgentie neemt toe.

Taaie vraagstukken vragen om een heldere beeldtaal die de brug slaat tussen de strategie van de organisatie, de inspiratie van de medewerkers en de verbinding met de omgeving. De energie die los komt wanneer partijen samen het beeld maken waar de transitie echt over gaat. Zichtbaar maken welke oplossingen de organisatie al biedt door anders naar de opgave, de mensen, het werk en de resultaten te kijken. Zo ontstaan feitelijk leeromgevingen: organisaties, gebieden, ketenprocessen die al werkend en lerend nieuw handelingsperspectief maken.

Het begin van doorbraken is al aanwezig, maar in de gegroeide verhoudingen blijven ze ongezien. Strategie mapping geeft medewerkers, management, bestuur en mensen in de omgeving nieuw houvast in tijden van grote verandering: een routeplan dat kansen zichtbaar maakt en nieuwe co-creatie ondersteunt.

Meer informatie:

• Maurits Sengers: maurits@origame.eu
• Cees Anton de Vries: devries@origame.eu